Wypalenie zawodowe

Czym jest wypalenie zawodowe?

Często za wypalenie zawodowe uznajemy sytuację, w której tracimy panowanie nad tym, co się dzieje. Ale ważne jest, w jakim kontekście ma to odniesienie. Często praca staje się dla nas wszystkim, co ważne, przy jednoczesnym poczuciu, że nie damy rady podołać naszym obowiązkom.

Wypalenie zawodowe zostało nazwane chorobą cywilizacyjną, czyżby było zatem groźne dla naszego zdrowia np. tak jak i otyłość? Warto nad tym pomyśleć, zanim wpadniemy w wir nieposegregowanych spraw. Z pozoru wydaje się, że nie można porównywać tych dwóch chorób, a jednak obie są sklasyfikowane jako cywilizacyjne. Może dlatego, że obie niosą ze sobą poważne zagrożenie dla zdrowia? Ktoś powie, że otyłość prowadzi do wielu poważnych chorób, natomiast wypalenie zawodowe nie stanowi aż takiego powodu do obaw. Nieprawda. Bardzo często problem wypalenia prowadzi do ciężkich uszczerbków na zdrowiu. Dla przykładu badania naukowe wykazały związek między przepracowaniem, a chorobą wieńcową. Bywa, że w sytuacji kiedy nie przystopujemy, zapłacimy za to słono. Wysoką ceną za brak radzenia sobie z wypaleniem w pracy mogą być nadciśnienie, wrzody. Bardzo często nieumiejętność radzenia sobie z tym problemem prowadzi do ciężkiej depresji.

Kiedy mamy do czynienia z wypaleniem zawodowym?

Chociaż wyczerpanie może dopaść każdego, najbardziej zagrożone są osoby, które pracują z ludźmi przez dłuższy czas. Bardzo często dochodzi do sytuacji, w której to osoby pomagające innym jak psychologowie czują, że ich siły uciekły. Czują się w takiej sytuacji bezradne i nie są już wstanie pomagać innym. Bardzo często poczucie bezradności dotyczy osób, które dla celów zrobienia kariery bądź szybkiego wzbogacenia się biorą na siebie dużo obowiązków, które z czasem je pochłaniają. Osoba, którą dopadły symptomy wypalenia zawodowego charakteryzują się zazwyczaj:

• poczuciem apatii, potrzebują samotności, stąd wyraźnie wycofują się z relacji towarzyskich,
• wyolbrzymianiem porażek, obniżaniem istoty osiąganych sukcesów,
• zaniedbaniem rozwoju zawodowego, który do tej pory sięgał wyżyn,
• zaniedbywanie relacji rodzinnych, a także zawodowych.
• To są tylko niektóre z wielu charakterystycznych zachowań osób z wypaleniem zawodowym.

Stopnie wyrządzonej szkody jako proces wypalenia zawodowego

Stopień I

Jest to stadium najlżejsze, zwane ostrzegawczym. W tej fazie narasta w nas poczucie irytacji, często odczuwamy bóle głowy, zauważalne jest częstsze ? coraz gorsze samopoczucie. Bywa, że dotyka nas bezsenność. Radą na te dolegliwości jest odpuszczenie części naszych zadań. Wystarczy odpoczynek, zapewnienie organizmowi snu, oddanie się przyjemnym czynnościom. Może to być ruch na świeżym powietrzu, ćwiczenia fizyczne, taniec, pływanie. Są to czynności, które powinny pomóc.

Stopień II

W tym stadium, syndrom jest wypalenia zawodowego jest znacznie większy i trwa o wiele dłużej niż poprzedni. Można powiedzieć, że jest groźniejszy niż stopień pierwszy. Tutaj mamy do czynienia z: częstymi wybuchami złości, agresji, widoczna jest nieżyczliwa a czasem nawet pogardliwa postawa wobec ludzi, z którymi mamy do czynienia. W tym wypadku oddanie się przyjemnym zajęciom to tylko jeden z potrzebnych punktów na drodze do uzdrowienia. O czym mowa? Warto zadbać o urlop, taki odpoczynek od pracy, który pozwoli się odseparować się od problemów zawodowych. Ważne w tym etapie jest zadbanie o relacje z najbliższymi. Tutaj ważne jest wsparcie osób, na których nam zależy. Można to potraktować jako osobisty proces uzdrowienia, dzięki któremu pozbędziemy się poczucia wypalenia zawodowego, a także może to być punkt w naszym życiu, gdzie zastanowimy się, co jest dla nas ważne i dlaczego. Jeśli zbagatelizujemy ten stopień w procesie wypalenia zawodowego, często dotknie nas.

Stopień III

Zwany jest chronicznością symptomu. W tym stadium zauważalne są objawy fizyczne, psychiczne. W tym wypadku często dochodzi do zakłóceń zdrowia oraz do zachwiania struktur osobowości. Objawami, które dotykają ludzi znajdujących się w stopniu III wypalenia zawodowego, są: uczucie osamotnienia, kryzysy w małżeństwie, przyjaźni, zakłócona zostaje praca w zespole, a raczej mamy do czynienia z rezygnacji w takiej grupie, ponadto można tu zauważyć np. wrzody, nerwice. Na tym etapie bardzo trudno jest pomóc takiej osobie nawet najbliższym. Konieczna jest pomoc profesjonalna.

Choroba cywilizacyjna jaką jest wypalenie zawodowe w swoich skutkach niesie ze sobą duże zagrożenie. Chodzi tu o zmiany emocjonalne, które prowadzą do zaburzeń w relacjach z bliskimi, ale także nie warto zapominać, iż prowadzą do ciężkich zaburzeń zdrowotnych.

Dlatego też nie warto brać na siebie zbyt wielu obowiązków. Gdy czujemy, że jest tego za dużo, odpuszczajmy. Wtedy poczujemy, że obowiązki, które mamy pozostają pod naszą kontrolą, a to z kolei sprawi, że nasze samozadowolenie będzie dobre. Ten fakt będzie przyczyną optymalnych relacji z bliskimi, co zaowocuje dobrym zdrowiem i samopoczuciem. Nie ma nic lepszego, by sprostać obowiązkom zawodowym i innym, które często towarzyszą nam w codziennym życiu.

Autor: Karolina Tarbańska

Zobacz również objawy tej choroby: Objawy wypalenia zawodowego