Alkoholizm

Alkoholizm może mieć charakter:

• biologiczny (uszkadza narządy wewnętrzne),
• psychiczny (powoduje zmiany w myśleniu),
• duchowy (niszczy wartości i dążenia człowieka),
• społeczny (powoduje szkody społeczne zarówno w sferze rodzinnej jak i w środowisku pracy i otoczenia).

Przyczyny alkoholizmu

Alkoholizm uwarunkowany jest często problemami psychologicznymi. Częste uroczystości, podczas których nie stroni się od alkoholu, jak również wykonywanie niektórych zawodów może sprzyjać uzależnieniu od alkoholu.

Można wyróżnić trzy główne przyczyny choroby alkoholowej:

Przyczyny indywidualne

Przez przyczyny indywidualne należy rozumieć skłonności do popadania w nałogi, życie osoby badanej, problemy osobiste, jak również cechy charakteru danej osoby. Wrażliwość, zmniejszona odporność na stres, nieumiejętność radzenia sobie w trudnych sytuacjach może być przyczyną popadania w alkoholizm. Choroba ta może być skutkiem ucieczki przed problemami, z którymi dana osoba nie może sobie poradzić: utrata pracy, śmierć bliskiej osoby, kłopoty finansowe.

Alkohol pozwala odsunąć problemy na dalszy plan, chwilowo zapomnieć o nich, z kolei to sprawia, że te problemy się nawarstwiają i zamykają chorego w błędnym kole. Nie mogąc uporać się z problemami, osoba ta cały czas pije.

Przyczyny społeczno-kulturowe

Przyczyn uzależnienia od alkoholu możemy doszukiwać się również w otoczeniu, wykształceniu, pozycji społecznej czy w wykonywanym zawodzie. Czynniki te zawarte są w grupie przyczyn społeczno-kulturowych. Należy obalić mit mówiący, że choroba alkoholowa dotyka tylko ludzi z nizin społecznych, szczególnie w małych miejscowościach lub wsiach. Najnowsze badania dowodzą, iż na alkoholizm choruje więcej osób w dużych miastach, na wysokich stanowiskach, gdzie panuje tzw. ?wyścig szczurów?. Należy jednak pamiętać, że niezależnie od miejsca zamieszkania, wykształcenia czy zawodu występuje takie samo ryzyko zachorowania na tę chorobę.

Przebywanie o towarzystwie wybierającym alkohol dla uczczenia jakiejś okazji czy zalania smutków może być przyczyną alkoholizmu.

Przyczyny demograficzne

Kolejna grupą są czynniki demograficzne ? wiek i płeć. Wśród chorych diagnozuje się więcej mężczyzn niż kobiet. Nie wiadomo na razie co powoduje, że mężczyźni częściej sięgają po alkohol: słabsza psychika, brak odporności na stres czy też uwarunkowania społeczne.

Jeśli chodzi o wiek osoby spożywającej alkohol, coraz wcześniej następuje inicjacja. Młoda osoba chce być zaakceptowana przez grupę. Często młody człowiek jest wyśmiewany i odrzucany przez rówieśników, ponieważ nie próbował alkoholu. Spożywa go więc i ?uczy się?, że alkohol pomaga zdobyć przyjaciół, zapewnia dobra zabawę i pomaga się zrelaksować, co nie jest prawdą.

Trzeba wiedzieć, że osoba wywodząca się z rodziny, gdzie chociażby jeden jej członek był alkoholikiem, znajduje się w grupie zwiększonego ryzyka zapadnięcia na tę chorobę.

Leczenie alkoholizmu

Do leczenia odwykowego stosuje się psychoterapię, rzadziej terapię farmakologiczną, która stosowana wspomagająco dla psychoterapii, a nie jako osobny sposób leczenia.

Leczenie alkoholików jest długotrwałe i trudne. Najskuteczniejsza jest grupowa lub indywidualna psychoterapia. Od dawna wiadomo, że większe efekty przynosi leczenie chorego, który dobrowolnie się mu podda, niż osoby, która jest zmuszana do terapii.

W leczeniu najważniejszą rolę odgrywa współpraca chorego z terapeutą, terapia rodzinna czy kluby anonimowych alkoholików.

Psychoterapię warto wspomóc poprzez łykanie witamin z grupy B, aby uzupełnić ich niedobór wynikający z długotrwałego picia alkoholu. Należy również unikać kosmetyków (np. wód po goleniu) czy innych produktów zawierających alkohol. Z badań wynika, że w terapii farmakologicznej działanie zmniejszające objawy abstynencji alkoholowej w trakcie terapii odwykowej ma akamprozat i naltrekson. Badania wskazują również na działanie leków przeciwdepresyjnych głównie na alkoholików z depresją, ale ich wpływ wyraża się maksymalnie kilkunastoprocentowym zmniejszeniem parametrów związanych z piciem.

Do leczenia można również dołączyć spożywanie różnych ziół, które mają działanie przeciwlękowe i przeciwdepresyjne, uspokajające i działające na zespół abstynencyjny, np. kozłek lekarski, głóg, melisa.

Trzeba wiedzieć, że alkoholikiem może stać się każdy, gdyż tolerowana dawka alkoholu jest bardzo indywidualna i zależy od wielu czynników. Ryzyko zachorowania na chorobę alkoholową nie podejmuje tylko ta osoba, która nigdy nie piła alkoholu. Dlatego najlepiej opóźniać wiek spożywania alkoholu poprzez zapełnianie czasu młodzieży, np. sportem, wyszukując im pożyteczne zajęcia. Warto też zwracać uwagę na to, co i z kim robią nasze dzieci, jak spędzają wolny czas. Osoby dorosłe powinny zaś nauczyć się radzić sobie ze stresem, co zapobiegnie sięganiu po alkohol w celu odprężenia się i odsunięcia problemów na bok.

Autor: Anna Zeler

Bibliografia:

1. Domowy poradnik medyczny, red. Prof. Dra hab. med. Kazimierz Janicki, Warszawa 1991
2. Cierpiałkowska L., Alkoholizm: przyczyny, leczenie, profilaktyka, Poznań 2000

Zobacz również objawy tej choroby: Objawy alkoholizmu